Edward Bradford Titchener ve Yapısalcılık

YAPISALCILIK

Yapısalcılık temelde büyük yapılar, sistemler ve oluşumlarla ilgilidir. Yapısalcı hareket bakış açısında  insan davranışları ve olgular sistem ve yapılar aracılığıyla incelenmeye ve açıklanmaya çalışılmıştır. Yapısalcılığın etkili olduğu alanlar dilbilim göstergebilim ve antropolojidir. Yapısalcılık düşüncesine göre bir kültürdeki anlam, önem sistemleri olarak çalışan çeşitli olgular ve aktivitelerle tekrar üretilir. Titchener ve Yapısalcılık

Edward Bradford Titchener ve Yapısalcılık

Titchener’in psikoloji konusu bilinç ve yaşantılardır. Bilince belli bir zamanda var olan deneyimlerin tamamı demiştir. Zihin ile yaşantıların toplamı bilinci o anda ortaya çıkaran zihinsel süreçleri, zihin ise süreçlerin tamamını kapsar demiştir. Titchener bilinci belli bir zamanda var olan yaşantılarımızın, deneyimlerimizin tamamı şeklinde tanımlamıştır. Bilinci o anda ortaya çıkan zihinsel süreçleri, zihnin ise bu süreçlerin tamamını kapsaması dışında zihin ve bilinç birbirine benzerdir. Titchener psikolojisinin genel olarak insan zihni araştırması gerektiğini iddia eder. Psikolojinin ‘hasta zihinleri’ iyileştirmek toplumu ve bireyleri ıslah etmek gibi bir görevinin olmadığını söylemiştir. Psikolojinin tek amacı zihnin yapısını incelemek hakikatini keşfetmektir. Titchhener empristlerin ve çağrışımcıların zihin içerikleri veya elemanları ve çağrışım aracıyla oluşan mekanik bağlantı düzeni üzerinde yoğunlaşmalarını onaylıyordu. Titchener ve Yapısalcılık

İç gözlem:

Titchener’in iç gözlem çekli Wundt’un iç gözlem şeklinden oldukça farklıdır. Titchener iç gözlemin sadece iyi eğitim görmüş gözlemciler tarafından yapılabileceğini düşünmüştür. Titchener iç gözlemlerinden uyarıcı değil, bilinçli durumu tasvir edebilmeleri için, uyarıcıyı nasıl algıladıklarını yeniden öğrendiklerini istemekteydi. Titchener psikolojide ki gözlemin sadece içgözlemsel değil ayrıca deneysel olması gerektiğini de savunuyordu.

Bilinç Elemanları

  1. Bilinçli süreçleri temel, basit parçalarına indirgemek.
  2. Bilinç elemanlarının birleştiği yasaları belirlemek.
  3. Elemanları fizyolojik koşullarıyla bağlantılı olarak incelemek.

Titchener üç temel bilinç durumuna inanmaktadır: duyumlar, imgeler ve duygusal durumlar. Duyumlar, algıdaki temel unsurlardır, seslerde, görüntülerde ve kokularda çevrede bulunan fiziksel nesnelerin sebep olduğu diğer deneyimlerde ortaya çıkarlar. İmgeler düşüncelerin elemanlarıdır ve geçmiş yaşantının hatırası gibi şu an aslında mevcut olmayan yaşantıların resmedildiği veya aksettirildiği süreçlerde bulunurlar. Duygular coşku elemanlarıdır ve sevgi, nefret, mutsuzluk gibi hallerde bulunurlar.

Deneysel psikolojiye göre ruh tecrübeyi yaşayan kişiye bağlı ve insan deneyimlerinin bir bütünüdür. Ruh bir sinir sistemine bağlı olduğu düşünülen insan deneyimlerinin toplamı haline geldi. Deneysel psikoloji ruhun zihinsel süreçlerin bir bütünü olduğunu söylemiştir. Deneysel psikoloji bireylerin kendine özgü davranış, düşünme ve duygu biçimleriyle ilgilenir.

Kaynakça

Schultz, D. P. ve Schultz S. E.(2007)  Modern psikoloji tarihi. ( Y. Aslay, Ç.) İstanbul:Kaknüs Yayınları