ÇOCUKLARDA TEKNOLOJİ KULLANIMI NASIL OLMALIDIR?

Çocuklarda yaşa göre teknoloji süresi belirmememiz gerekiyor. Peki nasıl belirleyeceğiz? Bunun kısa bir formülü var, çocuğumuzun yaşını 10 ile çarpacağız.

Bebeklik döneminde teknoloji kullanımı 0. Çocuğumuz iki yaşındaysa 2×10= 20 dakika. 6×10=60 dakika ekran kullanım süresi olmalıdır.

Peki bu süreyi nasıl kullanacağız? Öncelikle bu izledikleri çizgi filmlerin veya oynadıkları oyunların içerikleri 2’ye ayıralım:

• Üretici İçerikler: Çocuk bir videoyu izler ve izlediğini evde taklit eder, örneğin bir yanardağ yapım videosu izledi, sonra videoyu kapattı ve “abi hadi yapalım” dedi ve abisiyle yanardağ yapmaya başladı. Veya kek yapımı videosu izledi akşama çayın yanında yemek için annesiyle birlikte yapmaya başladı. Bunlar üretici içerikler kategorisinde yer alıyor. Ama bunun da bir sınırı var mutlaka. Mesela makyaj videosu izleyip aynanın karşısına geçip saatlerce makyaj yapmasını da onaylamamamız gerekiyor.
• Tüketici İçerikler: Telefonlara yükleyip oynadığı oyunlar ve izlediği çizgi filmlerdir. Tüketici içerikli oyunları veya çizgi filmleri çok iyi bir şekilde analiz etmemiz gerekiyor. Öncelikle çocuğumuza kontrolsüz oyun indirme şansı tanımamamız gerekiyor. Buna nasıl engel olabiliriz, mesela telefonumuza şifre koyabiliriz, oyunları yükledikleri yerlere de şifre koyabiliriz. Ayrıca bizim telefonlarımıza çok fazla sayıda oyun yüklemelerine izin vermememiz lazım onun da bir sınırı olmalı. Bu tüketici içerikli oyun veya çizgi filmleri kendi teknoloji kullanma süresi içinde oynayabilirler veya izleyebilirler ancak kontrol sizde olmalı aksi takdirde hiçbir kıymeti kalmaz.

Yapılan bir araştırmada çocukların izlediği çizgi filmlerin ve oyunların yüzde 86’sı şiddet içeriyor. Hiç mi şiddet görmesin çocuğum diyorsunuz, evet mümkünse şiddete maruz kalmasın. 8 yaşından önce şiddet oyunlarını oynarsa bu; çocukta korkuya neden olabilir. Bu yüzden iyi bir denetleme ve süre ile bunun üstesinden gelebiliriz.

TEKNOLOJİ KULLANIMINI NASIL DENETLEYEBİLİRİZ?

Teknoloji kullanımını denetlemek için çocuğunuzun da duyabileceği bir alarm kurabiliriz. Mesela 25dakika oynama süresi olduğunu, bu süre dolduğunda oyunu bitirip size vermesi gerektiğini, eğer bitmemiş olursa “tamam oyununu bitir o zaman ver ”diyerek o esnekliği çocuğa verebiliriz. İlk 3 gün sıkıntı çekebilirsiniz oyununu bırakıp vermek istemez ama ileride bu kuralları benimserler. Çocuklar kuralları sever ve bu sınırlarla kendini güvende hissederler. Siz bu sürede değişiklik yapmamalısınız. Misafirliğe gittiniz 40 dakika yemeğe gittiniz 1 buçuk saat oynasın derseniz o çocukta o tutarlılığı sağlayamazsınız. Siz esnemezseniz onlar da en kısa sürede tutarlılık göstereceklerdir. Emin olun bu işlevsel ve işleyen bir kuraldır.

25 dakika süre sonunda çocuk size telefonu verdiğinde bir bocalama yaşayacaktır. Çünkü çok renkli ve hareketli bir dünyadan kopup geldi, birden evin içinde ne yapacağını bilemeyecektir. Bu durumda çocuğu gerçek dünyanın içine almaya çalışmalıyız. Mesela “hadi gıdıklama canavarı geliyor”, “hadi seni yakalayalım”, “hadi güreşelim” diyebiliriz. Oyunla ve bu şekilde basit etkinlikle evin içindeki ortama sokabiliriz. 10 dakika oynadıktan sonra o kendi etkinliğine kendi oyun alanına rahatlıkla dönebilecektir. Bu süre koyma durumuna alışması için sizin yönlendirmenize ihtiyaç duyabilir ama her zaman değil bu süre sınırını koyduktan sonra 1 veya 3 ay kadar. Sonra kendisi teknolojiyi bırakıp kendi oyununa dönecektir.

Çocuklar tabii ki teknolojiden uzak kalmasınlar: Sınır koyarak, yaşa uygun kullanım süre ve içeriklerini ayarlayarak çocuklarımıza fırsatlar verelim. Onları teknolojinin esiri değil teknolojiyi yöneten nesillerhaline getirebiliriz.