Özgürlük Nedir?

Somut olarak özgürlük, herhangi bir koşulla sınırlanmama, zorlamaya, kısıtlamaya bağlı olmaksızın düşünme ve davranma durumudur. Soyut olarak ifade edecek olursak da; insanın, her türlü dış etkiden bağımsız olarak kendi istencine, düşüncesine göre karar vermesi durumudur.

Yaşamımız içerisinde birçok şekilde ifade edilen bu kelime, her insana göre farklı şekilde ifade edilmektedir. Ve içerisinde çokça öznellik barındırmaktadır. Bu yüzdendir ki kimine göre özgür sayılan davranış kimine göre özgürlükten uzak olarak görülmektedir.

O zaman kendimize soralım özgürlük nedir?

Özgürlük ve Eylem İlişkisi

Eylem hayat akışımız içerisinde karar verdiğimiz tutum ve ön yargıların tamamı. Biri hakkında ön yargıda bulunduğumuz bir düşünce bile aslında bir eylem oluşturur. Bilinçli olarak farkında olmasak bile bu durum üzerinde fiziksel veya duygusal anlamda reaksiyon gösteririz.

Bu durumda eylemlerimiz özgür mü?

Farklı şekilde soracak olursak, eylemlerimizi yaparken nelerden etkilenerek yapıyoruz?

Ve etkilenerek yaptığımız eylemleri ne kadar özgür yapmış oluruz?

Özgürlük Üzerindeki Toplum Algısı

Özgürlük üzerinde toplum tarafından konulmuş görülmeyen bir algı var. Ya da var mı? Her ne kadar farkında olmasak da etrafımızdaki olumlu olumsuz her olay ve durumdan etkileniyoruz. Hatta bunun içerisine inanç sistemlerini bile ekleyebiliriz. Bağlantılı ya da bağlantısız her inanç sisteminde özgürlük sanki kısıtlanmış gibi algı yönetilir bu da insanları belki de bu özgür olmayan sistemin içerisinde bulunmak istememesiyle orantılı olarak inançsızlığa sürükleyebilir.

Her biri bir seçimden ibarettir. Seçimlerimiz bizi bir sonraki adıma sürükler ve her zaman değişkenlik gösterebilir işte asıl özgürlük seçimlerimizi seçmek veya seçtiğimiz halde vazgeçebilme gücüne sahip olabilmemizdir.

Toplum bize milyonlarca kalıp koyar; kim olduğunuz isminizin özellikleri, soyadınız, soy ağacınız, mesleğinizin gereklilik kalıpları nerede yaşadığınız ve yaşadığınız yerin kalıpları… Bütün bunlar mevcut ve hayatımız ile bir şekilde bağlantılı iken gerçekten özgür müyüz?

Peki, gerçekten özgür olmak zorunda mıyız?

Günümüzde yine özgürlük kelimesi üzerinden bilinçli ve bilinçsiz kalıplar oluşturuluyor. En basit şekilde ifade edecek olursak bireysel özgürlüğümüz uğruna ötekileştiriyor ya da ötekileşiyoruz.

Özgürlük ve Ötekileşme

Ötekileşme ya da ötekileştirme mevcut beşer halinizi etrafınızdaki herkesten üstün tutarak girdiğimiz tutum ve davranışlar. Herhangi bir toplum içerisinde bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde ya maruz kalıyor ya da maruz bırakıyoruz. Okullarda, iş yerlerinde, sokakta, seyahat ederken, yaşıyor veya yaşatıyoruz.

Bunu neden yapıyoruz?

Özgürlüğün halkların diliyle ifade anlamına bakıldığında, ‘’bir başkasının alanına engel olmama şartı ile herhangi bir koşulla sınırlanmama; zorlamaya, kısıtlamaya bağlı olmaksızın düşünme ve davranma durumu.’’ Bu durum başkasının alanı içerisine girdiği anda aslında başkasının özgürlüğünü kısıtladığı için ifadeyi şu şekilde değiştirsek sizce özgürlüğün anlamı daha yumuşak ve ötekileştirmeden kullanılabilir mi?

Ve empati, öyle çok ben merkezci düşünerek kendi özgürlük alanımızı talep ediyoruz ki başka insanların duygu, düşünce ve karşılaşacağı durumları önemsemiyoruz. Üstelik bütün bunları yaparken nelerden etkilendiğimizi de hiç sorgulamıyoruz ya da etkilenmiş olma ihtimalimizi.

Peki sizce gerçekten özgür müyüz?

Kaynakça

https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%96zg%C3%BCrl%C3%BCk

https://www.feniksdergi.org/ozgurluk-nedir/

Bu yazı İnsanca Akademi editör ekibinden Melek Nur Yıldırım tarafından düzenlenmiştir.