NOMOFOBİ

Nomofobi, kişinin cep telefonundan uzak kaldığında yaşadığı kaygıyı ifade eder. Araştırmacılara göre insanlar, kullanmayı alışkanlık haline getirdiği telefon, internet bağlantısı veya sanal iletişim halinde olduğu diğer teknolojik aletlerle bağlantısını kaybettiği zaman korku, endişe ve rahatsızlık yaşıyorsa bu durum nomofobi olarak tanımlanır.

Nomofonin Sebepleri

Nomofobinin sebeplerinden biri, akıllı telefon bağımlılığıdır. Akıllı telefonların günümüzde birçok faydası ve kolaylaştırıcı yönü vardır. Oldukça kolay imkanlar sağlayan akıllı telefonların bağımlılık yapıcı etkisi bulunmaktadır. Kullanım süresi artar ve kullanıcı, akıllı telefonla geçirdiği süreyi kontrol edemez. Günümüzde ebeveynlerin ihmalkarlığı sonucu bebeklere bile kontrolsüzce verilen akıllı telefonlar büyük tehdit oluşturur ve bu durumu aslında normalleştirdiğimizi kanıtlar. Oysa akıllı telefon bağımlılığı, diğer bağımlılıklar gibi tehlikeli ve çoğu bağımlılık gibi yaygındır.

Sosyal İlişkilerin Nomofobiyle Değişimi

Sosyal ilişkilerin bozulmasına, eğlenceli aktivitelerin son bulmasına; daha kötüsü, kalıcı psikolojik ve fizyolojik rahatsızlıklara sebep olur. Araştırmalar insan beynini bile değiştirdiğini ortaya koymuştur. Kaygı, intihar ve araba kazalarının da sebeplerindendir. Örneğin akıllı telefon kullanırken herhangi bir sıkıntı veya dışardan müdahalelere maruz kaldığımızda ekstra sinire sebep olabilir. Normalde sinirlenmeyeceğimiz olaylara telefon kullanırken tepki gösterebiliriz. Telefonun şarjının yanından ayrılmamak, sanaldan edinilen arkadaşları gerçekte arkadaş olduğumuz kişilere tercih etmek, akıllı telefon bağımlılığının etkisidir. En tehlikeli tarafı belki de bağımlılığın farkında olunsa dahi bunu engelleyemeyecek kadar bağımlı olunmasıdır.

Telefon Bağımlılığı

Telefona bağımlı olmamızda akıllı telefon bağımlılığı gibi sosyal ağ bağımlılığı da etkilidir. Kullandığımız sosyal ağlar sayesinde kendimizden farklı ve aslında olmak istediğimiz profiller oluşturabiliriz. Dışardan nasıl gözüktüğümüz, nasıl gözükmek istediğimizi belirleyebileceğimiz bir alan sunar. Böylece daha kusursuz profiller, mükemmele yakın hayatlar sosyal ağlar sayesinde paylaşılır ve yaygınlaşır. Güvenli ve her paylaşılan bilginin, görüntünün yarar getirdiği bir ortam sağlamaz. Sosyal ağlar sayesinde tanıştığımız insanların sadece kendilerinin istedikleri kadar tanımamız tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Oyun bağımlılıkları, çevrimiçi alışveriş seçeneği, sanal seks bağımlılığı gibi Young’un iddia ettiği bağımlılık çeşitleri sosyal ağ bağımlılığını etkiler. Örneğin kullandığımız uygulamalarda devamlı bildirimlere bakma isteği, mesaj kontrol etmek gibi birçok alışkanlık kazandırır. Bağımlı olunan uygulamaya karşı, kişi bağımlı olduğunu bilse bile bunu engelleyemez ve az vakit geçirdiğini savunur.

Nomofobinin Oluşmasına Etki Eden Bağımlılıklar

Nomofobinin oluşmasına etkili olan bu bağımlılıklar, özellikle insanlarla iletişimimizi etkiler. İletişim kurduğumuz insanlarla göz teması kurmak yerine ilgi odağının başka bir yerde olması, göz temasının kurulmaması iletişimde büyük bir sıkıntı örneğidir. Kişinin anlatıcı olduğu veya karşılıklı iletişim kurduğu durumlarda; anlatıcı da, dinleyici de birbirine odaklanmalıdır. Göz teması kurulması, mimikler ve jestlerin kullanılması, dikkatin karşıdakine verilmesi gibi durumlarda sağlıklı bir iletişim kurabiliriz.

Ancak iletişimde dikkati anlatıcıya veya dinleyiciye değil de telefona vermek ve bu şekilde iletişimden kaçmak sosyotelizmdir. Sosyotelizm; kişinin ilgi odağının kurulan iletişimde değil, telefonda olmasıdır. Bu durum iletişim bozukluğuna yol açtığı gibi karşıdaki kişiye de büyük bir saygısızlıktır. Ailemizle veya arkadaşlarımızla konuşurken göz teması kurmak yerine telefonla ilgilenmek, dediklerine dikkat etmemek gibi durumlar sosyotelizm örneğidir.

Günümüzde küçük yaşlara kadar yaşanan nomofobi ve nomofobiye sebep olan bu bağımlılıklardan en kolay kurtulma yolu belki de dijital detoks yöntemidir. Kişi dijital detoks yöntemiyle bir haftasını ailesiyle veya arkadaşlarıyla telefondan uzaklaşarak aynı zamanda farklı bir sosyal çevreye girerek ya da zaman geçirerek uzak kalabilir. Motivasyonel görüşme, aile terapisi gibi tedavi yöntemleri de vardır.

Diğer psikoloji yazılarımız; www.insancaakademi.com/category/psikoloji/

Benzer içerikler için İnstagram sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın!