NİCOLO MACHİAVELLİ : MADALYONUN İKİ YÜZÜ

İyi bir yönetici olmak için, kötü mü olmak gerekiyor? Eski zamanların siyasetçileri ile ilgili yazılanlara bakıldığında; iyi, merhametli, adaletli ve ahlaklı yöneticilerin en doğru siyasetçiler olduğu vurgulamıştır. Müslüman devletlere baktığımızda ise, yöneticilerin adil ve bilgili olmaları, adaletli bir devlet düzeni için gereklidir. Ancak Machiavelli bu açıklamaların tersini savunarak, yukarıdaki soruya ‘evet’ cevabını vermiştir.

Geçmişten bugüne siyasete baktığımızda, yöneticiler kendilerinin ve halklarının çıkarları doğrultusunda bazen ellerini kirletmişlerdir. Bu durumda siyasette bir çok yalan ve entrika olduğu bilinen bir gerçektir. Çoğu zaman kişiler kendi menfaatleri için entrikaları görmezden gelmiştir.

             Machiavelli ve Hükümdar Açıklaması

Bugün devletlerin yönetim şekillerine bakıldığında çoğu siyasetçinin ne kadar insafsız ve adaletsiz olduğunu görebiliriz. Ancak Machiavelli’yi okuyan biri bunun aslında iktidarını korumak isteyen yöneticinin başvurduğu yollardan biri olduğunu anlar. Çünkü 15.yy’ ın sonlarına doğru birçok politikacı devlet yönetiminin devamı  için bazen ahlaka aykırı davranışların sergilenmesi gerektiğini savunmuştur. Bazen apaçık dile geyirilirken bazı durumlarda da üstünkörü bir biçimde ima edilmiştir. Bu açıklamaya verilebilecek en iyi örnek bugün günümüzde de adından çokça bahsedilen, 1921 ve 1945 yılları arasında varlığını sürdürmüş olan Aldof  Hitler yönetimindeki Nazi Partisidir. Adolf Hitler de amacına ulaşmak için birçok insanın canına kıymış, binlerce katliam yapmıştır ve bunları yaparken hiçbir ahlaki kaygı duymamıştır. Çünkü ona göre amaca giden her yol mübahtır. Bu noktada Machiavelli’nin ideal hükümdarı kötülüğü bilmeli ve gerektiğinde onu kullanmalıdır.

Machiaevelli için bir hükümdar; iktidarını ele geçirmesini, elinde tutmasınıda, korumasınıda bilmelidir. Bu amaç doğrultusunda kullanacağı yöntem eğer başarıya ulaşırsa başvurduğu metodun meşru sayılacağını belirtmiştir. Aynı zamanda kazanılan iktidarın elde tutulabilmesi için hükümdarın korku yayması ve insanların ortak bir amaç çerçevesinde birleştirilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Bir hükümdar hesaplı ve planlı olmalıdır. Bir yönüyle aslan gibi olmalı onun gibi güçlü ve yenilmez diğer, yönüyle ise tilkiye benzemeli onun gibi kurnaz ve işini bilmelidir. Şans ve talihin yanında olduğunu düşünen hükümdar hiçbir şeyden çekinmemelidir. Aynı zamanda bu kötü yüzünü saklamalı, insaflı, dindar ve  adaletli gözükmelidir.

            Machiavelli , Savaş ve Cumhuriyet

Machiavelli için önemli olan  sonuçtur. Eğer sonuç istenildiği gibi ise yolculuk sırasında yapılan şeylere odaklanmaz. Savaş içinde aynı şekilde düşündüğünü söyleyebiliriz. İktidar var olmak ve varlığını korumak için savaşmaktan kaçınmamalıdır. Tüm hükümdarların düzenli ve güçlü bir orduya ihtiyaçları olması gerektiğini vurgulamıştır. Aynı zamanda bu askerlerin paralı değil, halkın arasından kendi rızalarıyla seçilmeleri gerektiğini söylemiştir. Çünkü bir savaşın mağlubiyetle sonuçlanması prens ve halkın aynı oranda yenilmesi anlamına gelecektir.  Böylelikle halk bu durumun önüne geçmek için daha fazla mücadele edecektir.

Machevelli’nin cumhuriyetçi olması ilk başta şaşırtsa da, onu okudukça bu seçiminin sebebi daha iyi anlaşılıyor. Çünkü ona göre ortak iyiye hizmet eden yönetim en iyi yönetimdir. Böylece cumhuriyet rejiminin onun gözünde ideal olmasının başlıca sebepleri; vatanı uğruna ölecek insanların halk arasından seçilerek ordularda görev almasıdır. Aynı zamanda halktan seçilen ordular rejimin başarısında kendilerini de pay sahibi hissederek daha fazlasını yapmak isterler. Bunların  yanı sıra değişik karakter ve yetenekte insan gelişiminin sağlanmasının da yönetim için değerli olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca maddi açıdan da daha avantajlı olduğunu söylemiştir. Machiavelli’nin kendi cumhuriyetçi vizyonunda kaba kuvvet yerine, hileye bağımlılık ön plandadır. Halk yönetimlerinde ülkeye olan bağlılıktan kaynaklanan istikrarlı ve planlı yönetim hükümdarın işini  kolaylaştırmaktadır. Dolayısıyla Machiavelli’nin gözünde cumhuriyet rejimi bir hükümdar için en iyi yönetim şeklidir.

Diğer yazılarımız; www.insancaakademi.com/blog/

Benzer içerikler için İnstagram sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın!