Kişilik Bozukluğu
Kişilik bozukluğu nedir? sorusunun cevabını hep birlikte arayacağız. Kişilik, bize hem genetik olarak birtakım yatkınlıkların sağlandığı hem de ağırlıklı olarak çevre ile etkileşimlerimiz sonucunda oluşan şeydir ve herkeste farklıdır. Kişilik yapımız aynı zamanda bizim çevre ile nasıl ilişkiler kurduğumuzu belirlemektedir.
Çünkü her kişilik farklı bir yapıya sahiptir dolayısıyla sorunları ele alma şekilleri her insanda farklıdır ve davranış patenleri gösterilmektedir. Bazı kişilik yapıları olayları benzer bazıları daha farklı tepkiler verip yaklaşabilir. Sürekli benzer kişilik yapısına sahip insanlarla arkadaşlık kurma eğilimine yönelerek benzer türde davranışlar gösterme eğilimi söz konusu olunur. Peki, bu nasıl gerçekleşiyor? Doğduğumuz andan itibaren etrafımızda olan insanlar, ebeveynlerimiz, kardeşlerimiz gibi bireylerin yaşam boyu bizde etkilerinin olması normal durumda söz konusu olmaktadır fakat erken çocukluk deneyimlerimizde henüz biz kişilik yapımızı geliştirirken bulunduğumuz etkileşimler derin izler, öğrenmeler bırakır. İleriki yaşantıda ilişki, arkadaşlık, dostluk vb bağları da etkileşimler içerisinde öğreniyoruz.
Bu bozukluk, en zor psikolojik hastalıklardan biridir. Temelden gelen kişilik ile alakalı bir sorundur. Kişinin ergenliğinden ve ilk yetişkinliğinden beri ortaya çıkmış hayatının tamamına yayılmış, kişiliğinin artık bir parçası olmuş bir bozukluktur. Dolayısıyla temelini köklere salmış bir bozukluk olduğu için tedavisi imkansız değildir fakat diğer bozukluklara göre biraz daha zorluğu bulunmaktadır.
Kişilik Bozukluğuna Sahip Olan Kişilerin Genel Özellikleri
-Kişilik Bozukluğuna sahip olan kişilerin temel özelliği davranışlarda kendini üstün görme, başkaları tarafından beğenilme ihtiyacı ve başkalarının duygularını anlamakta yetersiz olmaktır.
-Kendilerinin çok önemli olduğunu düşünürler ve bu duyguyla yaşarlar.
-Sınırsız başarı, güç, zeka, güzellik ya da sevgi düşlemleri üzerine kafa yorarlar.
-Kişilerarası ilişkileri kendi menfaatleri için kullanır; kendi menfaatlerine ulaşmak için başkalarının zayıf yanlarını kullanırlar.
-Empati kuramazlar. Başkalarının duygularını anlayıp, tanımlama konusunda isteksizdirler.
-Genellikle başkalarını kıskanır ve başkalarının da onları kıskandığına inanırlar.
Kişilik Bozukluğu Nasıl Ortaya Çıkar?
Söz konusu bozukluk çeşitli tiplere ayrılmaktadır. Bu tipler birbirlerinden farklılaşmış tiplerdir. Birinde bir özellik belirdiği anda o kişide hemen kişilik bozukluğu olmamaktadır. Bu teşhisi koymak yanlıştır. Bu kişide davranışlar uzun süredir oluyorsa, hayatını, işlevselliğini, ilişkilerini bozmuş olması gerekmektedir. Mevcut durumda herkesin bir kişilik yapısı vardır. Bazıları dikkat çekmek ister ya da olduğundan fazla titiz insanlar vardır bunlara hemen kişilik bozukluğu denmemektedir. Kişinin hayatını bozuyorsa, iş gücünde aksamalara yol açıyorsa, işine adapte olmasını etkiliyorsa, sosyal ilişkilerini etkiliyorsa, kişinin birtakım karakter özellikleri etkileniyor ve bozuluyorsa bu durumda kişilik bozukluğu ortaya çıkar.
Kişilik Bozukluğu Ne Kadar Yaygındır?
Bu Bozukluk yapılan istatistiksel verilere göre dünya genelinin %6’sında bulunmuştur. Genetik, çocukluk travması, özellikle çocuklukta sözlü taciz (bağırma, çağırma, sevdiğine artık onu sevmediğini söylemek veya seni sokağa atacağım gibi ifadeler) ileride kişilik bozukluğu olma ihtimalini arttırmaktadır.