BİNBİR SURAT SENDROMU: FREGOLİ SENDROMU

Sanrısal Yanlış Tanıma Sendromları

Bu sendromlar; bireyin, çevresindeki bireylerin, nesnelerin, mekanların ve durumların birbirlerinin yerine geçtiğine, değiştiğine ve aynılarının çoğaldığına yönelik sanrılar ile kendilerini gösterirler. Birbirlerine oldukça benzer olmakla birlikte farklılaştıkları önemli noktalar mevcuttur. İki ana başlıkta incelenebilmektedirler. Bu başlıklar; aşinalığın kaybı ve aşinalığın artmasıdır. Bu yazıda ise aşinalığın artması adı altında yer alan Fregoli Sendromu ele alınacaktır.

Fregoli Sendromu Nedir?

Kısaca; çevredeki kişilerin, hızlı bir şekilde kılık değiştirebilen aynı kişiler olduğunun düşünülmesidir. Kendisi değişmeyen, sadece kılığı değişen biri vardır kişinin hayatında. Bu yüzden de “binbir surat” adlandırması ile literatürümüze girmiştir. Birkaç kişiyle sınırlı kalmadan tüm kişilerin aslında aynı kişi olduğuna dair inanç da mevcut olabilir. Dolayısıyla herkese karşı bir şüpheyle yaklaşılmaktadır.

Kişinin kendisine kötülüğü dokunabilecek bir yabancı kişinin, kendi çevresinden tanıdığı kişilerin görüntüsüne bürünmüş olduğuna inanır. Yani belli birinin ona zarar vereceğine, kötülük yapacağına dair ve bu kişinin başkalarının kılığına girerek bunu devam ettireceğine dair düşünceleri vardır. Bu sendroma sahip kişileri, psikolojik rahatsızlıkları olduğuna inandırmak ise oldukça zor görünmektedir

Neden Fregoli?

1927 yılında iki Fransız psikiyatrist Courbon ve Fail, Capgras Sendromu ile ilişkili şekilde Fregoli Sendromunu tanımlamıştır. Adını ise çok iyi taklitler yapan İtalyan aktör Leopolda Fregoli’den almıştır. Adını almasındaki en önemli sebep bu aktörün çok iyi taklitler yaparak adeta birçok farklı kimliğe bürünebilme becerisi olmuştur. Görülen ilk vakanın ortasında yer alan kişi, bu yetenekli aktörün ta kendisidir. Tiyatrosunu izleyen bir kadın, onu her yerde gördüğünü ve kılık değiştirerek kendisini takip ettiğini iddia etmiştir. Kayda geçen ilk vaka da 1927’de bu iddia ile olmuştur.

Capgras ve Fregoli Nerede Ayrışıyor?

Öncelikle Sanrısal Yanlış Tanıma Sendromlarının birçok açıdan benzerlikler gösterdiğini ve bazen, bazı kişilerde bir arada bulunabildiklerini belirtmek gerekir.

Capgras ve Fregoli, birbirlerine zıt iki inanç olarak ele alınmaktadır. Capgras sendromunda mevcut olan benzerlikleri inkâr ederek karşısındaki kişinin gerçek olmadığı, ona çok benzeyen bir kişinin yerine geçtiği iddiası vardır. Yani kişi aslında o değildir, sadece ona tıpatıp benzeyen biridir. Fregoli sendromunda ise farklılıklar reddedilerek etrafındaki kişilerin kılık değiştirebilen aynı kişi olduğu iddiası mevcut olmaktadır. Nadir psikopatolojik fenomen olan bu sendromlardan en sık görülen Capgras iken en az görüleni Fregoli sendromudur. Capgras, ana başlıklardan aşinalığın kaybı içinde değerlendirilir. Fregoli ise aşinalığın artması altında ele alınmaktadır.

Kaynaklar

Atmaca, İ. (2018). Ölümü yaşamak: Cotard sendromu. ONTO Online Psikoloji Dergisi, 14, 19-21.

Kahraman, Y. (2008). Fregoli Syndrome In Parkinson’s Disease. Turk J Neurol, 14(3), 204-211.

Diğer psikoloji yazılarımız; www.insancaakademi.com/category/psikoloji/

Benzer içerikler için İnstagram sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın!