Gustav Klimt

Gustav  Klimt, 1862 Viyana doğumlu ressamdır. Viyana’da bir sanat okulundan mezun olduktan sonra kardeşi ve arkadaşı ile birlikte duvar resimleri yapmaya başlamıştır. Birlikte pek çok tarihi yapının iç süslemelerini yapmışlardır. Bu süreçte hızlıca ünlenmişlerdir. Diğer yandan Klimt, kendine özgü sanat tarzı ile Art Nouveau akımının önderi olmuştur. Art Nouveau, Güzel Sanatlar ve Uygulamalı Sanatlar arasında köprü olmuş bir akımdır. Japon ve Kelt sanatlarının etkileri bu akımda kendini göstermektedir. Ayrıca Klimt, resimlerinde geometrik olmayan dekoratif semboller de kullanmıştır. Çiçekleri, kavisli ve kıvrımlı şekilleri, resimlerini süslerken kullanmıştır.

Ayrıca Klimt’in yaşadığı dönemde kadın hakları üzerine tartışmalar yaşanması o dönem sanatını oldukça etkilemiştir. Döneminin de etkisiyle kadın figürü resimde kendini daha fazla göstermeye başlamıştır. Yine aynı şekilde Klimt’in resimlerinde de kadın imgesinin öne çıktığını görmekteyiz. Klimt’in resimlerinde kadınlar, süslemelerle yardımıyla, görkemli, erotik ve estetik yönden güçlü olarak tasvir edilmiştir. Kadını geleneksel çizimlerle sansürlemek, kadının çıplaklığına yarattığı imgelerle adeta çevresine meydan okumuştur. Diğer yandan Klimt’in resimlerinde erkek çizimi ise kadınlardan çok daha farklıdır. Erkekler gizli ve örtük olarak resmedilmiştir.

Gustav Klimt ‘in Kadınları

Klimt, kadın portresiyle zamanın kadınlarını resmetmiştir. Resimlerinde onları sadece vücutlarıyla değil psikolojik olarak nasıl bir durumda olduklarını da göstermiştir. Kadınlar, her seferinde farklı ruh halleriyle portrelerinde var olmuşlardır. Çizdiği kadın portreleri bazen bir bankerin karısı, bazen ise bir akrabasıdır. Genellikle yüksek sosyal statülü kadınları resmetmiştir. Ayrıca kadınları süslerken kullandığı motifler onların sosyal statüsünü de göstermektedir. Diğer yandan Klimt’in eserlerinde doğa motifleri de ön plandadır. Kullandığı motiflerde Doğu sanatının izlerini de görmekteyiz. Eserlerinde süslemeler, genelde yavaş yavaş  yoğunlaşmaktadır. Onların bu görkemli resmedilişleri kadınların güzelliklerini ön plana çıkarır. Dekor ise erotik bir işlev görmektedir. Ayrıca figürlerindeki yakınlık ve uzaklık ilişkisi, derinlik oluşturmaktadır. Bu derinlik tabloya bakan izleyiciyi etkisi altına almaktadır.

Öpücük Resmi

Klimt’in en ünlü resmi olan ”Öpücük” resmi ise kimine göre Klimt ile hayat arkadaşının resmidir. Resim; altın varank, gümüş ve tuval üzerine yapılmış yağlı boya eseridir. Resimde sarı ve yeşil gibi canlılığı gösteren renkler ön plandadır. 180× 180 olarak resmedilen eserde erkeğin, kadını kafasından sıkı bir şekilde tutup tutkuyla öptüğünü görmekteyiz. Aynı zamanda kadın ise kafasını yana yatırmış adeta bu öpücüğe teslim olmamaktadır. Bedenleri adeta bir bütün olmuştur. Diğer bir deyişle, iki beden tek bir vücutta buluşmuştur. Çift, tablonun büyük bir bölümünü kapsamaktadır. İzleyiciye onların tam karşılardan oturarak izliyormuş gibi hissetmeleri için önlerinde çiçeklerle dolu çimenlik bir alan bırakılmıştır.

Resimdeki Kadın ve Erkek Figürü

Ayrıca resim de erkeğin yüzü görülmez kadının ise kendinden geçmiş kapalı gözleri ile yüzü açıkça görünmektedir. Erkeğin kadının başını tutarak öpmesi bir otorite figürü gibi gösterilirken; kadının adamın bir elini tutması diğer elini boynuna atması öpücüğün zorlama bir öpücük olmadığını göstermektedir. Bu durum iki insanın birbirini öpme anlarında erkek ve kadının dönemin toplumsal rollerinin ve de fiziksel özelliklerinin bir yansımasıdır. Erkek otorite sahibi olan taraf ya da fiziksel olarak güçlü olan taraftır. Ayrıca bu iki insanın kıyafetlerindeki motiflerde onların cinsiyetlerine göre ayarlanmıştır. Kadında oval şekiller ve çiçekli desenler, erkekte ise köşeli şekiller kullanılmıştır. Resmin arka planında ise kadın ve erkekten başka dikkat çekici bir figür kullanılmamıştır. Resimde zaman ve mekan yoktur. Bu durum aşkın, zaman ve mekan tanımadığını göstermektedir. Erkek ve kadının başrol olduğu bu resimde aşk dolu, tutkulu bir öpücüğün etkisi izleyici kendine hapsetmektedir. Üzerinden yıllar geçse de bu tablodaki aşk, zaman ve mekan tanımayarak sanatla sonsuzlaşmaya devam edecektir.

 

Kaynakça

Uz,  Ay. , Gustav Klimt’in tuvale yansıttığı renkli ışıltı masalsı bir dünya ve kadın imgesi, Trakya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitim Bölümü, Resim- İş Öğretmenliği, Edirne, 2012

Kazanç, Ni., Gustav Klimt’in kadın portreleri üzerine bir inceleme, Sivas Cumhuriyet Üniversites, Sivas Meslek Yüksekokulu, El Sanatları Bölümü, Sivas, 2018