Gerilimin Ustasından: Vertigo
Vertigo, Türkiye’de yayınlanan adıyla “Ölüm Korkusu” 1958 yılında ABD yapımı bir gerilim filmi olarak izleyiciyle buluşmuştur. Pierre Boileiau ve Thomas Narcejac tarafından yazılan “Vertigo Ölüler Arasında” adlı romandan sinemaya uyarlanan filmin yönetmen koltuğunda usta yönetmen Alfred Hitchcock oturmaktadır. Başrollerinde Oscar ödüllü James Stewart, Kim Novak ve Barbara Bel Geddes bulunuyor. Film ilk yayınlandığı dönemde çeşitli eleştiriler almasına rağmen daha sonrasında hak ettiği değeri bulmuş ve kült filmler arasında gösterilmiştir. Amerikan Film Enstitüsünün yayınladığı tüm zamanların en iyi 100 filmi arasında bulunmaktadır ve İngiliz Film Enstitüsü tarafından da 2012 yılında düzenlenen bir ankette şimdiye kadar yapılmış en iyi film seçilmiştir. Sinema tarihinde bilgisayar grafiklerinin ilk defa kullanıldığı film özelliğini taşımasının yanı sıra kullanılan yeni teknikleri ile de birçok ilke imza atmıştır. Bu tekniklerden en önemlisi filmin adıyla da özdeşleşen “Vertigo Efekti” adlı tekniktir.
Film Özeti
Film çatıda bir polis kovalamacasıyla başlar. John(Scottie) rolüyle karşımıza çıkan James Stewart koşuşturma sırasında çatıdan düşme tehlikesi yaşar ve aşağı baktığı sırada büyük bir korku yaşar. Onu kurtarmaya çalışan polis memuru çatıdan aşağı düşerek ölür. Bu olay sonrasında kendisinde yoğun bir yükseklik korkusu olduğunu keşfeder. Barbara Gel Geddes tarafından canlandırılan Midge ile sohbeti sırasında korkusunu yenmek için bir merdivene çıkar ve en üstüne çıktığından aşağıdaki sokağı görüp yine korkuya kapılarak merdivenden düşer. Daha sonrasında eski dostu Elster’dan bir telefon gelir. Elster tarafından eşini takip etmesi isteğiyle dedektif olarak tutulur.
Elster’in dediklerine göre eşi alışık olunmayan davranışlar sergileyen ve tedavi gerektiren birisidir. Elster’in eşi Madeleine’yi takip etmeye başlayan dedektif onun gezdiği mekanları ve davranışlarını gördükçe Elster’in dediklerine inanmaya başlar. Bir gün kadının gittiği müzeye gider ve baktığı tablodaki kişi arasındaki benzerliği görür. Tablodaki kadın geçmiş yüzyıllarda yaşamış bir asilzadedir. Madeleine tıpkı onun gibi giyinmekte ve davranmaktadır. Geçmişte yaşamış bu asilzade 26 yaşında intihar etmiştir. Madeleine de 26 yaşındadır ve o da onun gibi intihar etme düşüncesindedir. Olayları irdeledikçe John’un da akıl sağlığı bozulmaktadır. Film ilerledikçe gerilimin dozu artmakta ve birçok gizem de ortaya çıkmaktadır.
Alfred Hitchcock Hakkında
Gerilimin ustası olarak bilinen usta yönetmen 1899’da İngiltere’de doğmuştur. Mühendislik eğitimi almıştır ve belki de aldığı bu eğitimlerin sayesinde de sinema tarihinde ilklere imza atan teknikler kullanmıştır. Sinemaya ilk olarak grafiker olarak girmiştir. Alfred Hitchcock sinema tarihinin en önemli yönetmenlerinden bir tanesi olarak gösterilir. 70’e yakın filmin yönetmenliğini yapmıştır. Gerilim ve cinayet filmleriyle bilinmektedir. Klasik halini almış filmlerinden birkaçı şunlardır; Psycho, North by Northwest, The Birds, Rear Window. Kraliçe Elizabeth tarafından şövalyelik nişanı almıştır. Şakacı, espritüel bir kişi olarak tanınır.
Bir röportajında kendi filmlerinden korktuğunu belirtmiştir. Psycho filminde ne olacağını insanlar öğrenir de filmime gelmez düşüncesiyle filmin uyarlandığı kitabın tüm kopyalarını satın almaya çalışmıştır. Cameo olarak adlandırılan ünlü birinin filmde kısa bir şekilde görünmesi olayını birçok filminde kullanmıştır. Genellikle ilk sahnelerde görünmeye çalışırmış. Seyircinin dikkatini Hitchcock ne zaman görünecek düşüncesinden kısa sürede çıkıp filme odaklanmasını istediği için böyle yapmıştır. Vertigo filminde büronun önünden elinde müzik kutusuyla geçen bir adam olarak görünmüştür. Lifeboat adlı filmi sadece bir sandalda geçmekteydi ve bu filmde gözükmesi imkansız olduğu için yolcuların okuduğu bir gazetenin sayfasındaki zayıflama reklamında resmi bulunarak görünmüştür.
Vertigo Efekti
Dolly Zoom, Hitchcock’un Zoom’u olarak da bilinen Vertigo Efekti ilk defa kullanıldığı film olan Vertigo’dan adını almıştır. Efekt kısacası şöyle işlemektedir; sahne çekilirken kamera geriye doğru giderken zoom yapılmaktadır. Zoom yapılıp kamera geriye giderken odaklanılan yer dışındaki çevrede oluşan değişimler filmdeki gerilim dozunu arttırmakta ve sahnenin gücünü yükseltmektedir. Vertigo filminde konu olan yükseklik korkusunu bu efekt sayesinde yaşıyor gibi hissetmişizdir. Filmde bu efekti kilisenin kulesine çıkarken merdivenlerden aşağıya bakıldığı sırada net bir şekilde görmekteyiz. Hitchcock bu efekti çoğu filminde kullanmış ve birçok sinema filminde de kullanılmasına öncülük etmiştir. Bu efektin kullanıldığı bazı ünlü filmler şunlardır; Scarface, Ghostbusters, Goodfellas, Pulp Fiction, Lord of the Rings.
Diğer yazılarımız; www.insancaakademi.com/blog/
Benzer içerikler için İnstagram sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın!