Yeni bir kavram: Metaverse

Metaverse Nedir?

Türkçede doğrudan karşılığı bulunmayan metaverse; bilinen evrenin ötesi, teknoloji yardımıyla yaratılan sanal bir evren olarak açıklanabilir. Yunanca ön ek olarak kullanıldığında ötesi, sonrası anlamını veren “Meta” ve İngilizce evren anlamına gelen “Universe” kelimelerinin birleşimi ile oluşturulmuş bu yeni kavramın, dilimizde kullanılan Arapça kökenli satılmak için üretilen mal anlamına gelen “meta” ile ilgisi bulunmamaktadır. Benzer şekilde türetilmiş kavramlara metafizik ve metafelsefe örnek gösterilebilir.

Nedir bu metaverse?

Bir çoğumuzun hayatına yeni giren metaverse kavramı, gelecekte hayatımızda önemli bir anlama sahip olabilir. Teknolojinin gelişmesiyle dijitalleşen dünyamızın bir sonraki adımı olarak; sanal gerçeklik veya sanal âlem olarak nitelendirdiğimiz mecraların gerçeklik ile bütünleşmesi öngörülmektedir. Hatta Mark Zuckerberg’in sahibi olduğu bünyesinde bir çok platform ve şirket bulunduran Facebook ismini “Meta” olarak değiştirerek, en büyük adımlardan birini attı.

Öngörünün kaynağında ise hologram teknolojisi, sanal gerçeklik gözlükleri, akıllı gözlükler, beynimize veri aktarımına yarayan çip teknolojilerinin geliştirilmeye başlanması ve teknoloji bağımlılığı yer almaktadır. Ayrıca bu gerçeklikte bir forum sitesinde profil açar gibi gerçek kimliğimizden ve görüntümüzden bağımsız olarak tasarlayabileceğimiz dijital karakterlerimizle varlığımızı gösterebileceğiz. Yapaylığın baskın olacağı mevcut gerçekliğe alternatif oluşturabilecek düzeyde bir evrenin bizi beklediğini söyleyebiliriz.

Metaversete bizi neler bekliyor?

Başlangıç aşamasında Web 1.0’da olduğu gibi sadece eğlence ve iletişim üzerine kurulu bir yapı ile karşılaşmamız oldukça olası gözüküyor. İnsanların gerekli teknolojik aletleri temin etmesi ile ilerleyen safhalarda evden çalışma düzeninin ve çoğunluğun talepleri doğrultusunda içerisinde gezebileceğimiz e-ticaret mağazalarının geliştiğini görebiliriz.

İnsanlar duruma adapte olduğunda ise günlük yaşantımıza dahil olacak bu fazla gösterişli düzen; bazılarımızı sönük dünyalarında koparacak. İşte tam da bu noktada filmlere ve dizilere konu olan metaverse ile tanışacağız.

Bilim kurgu yapımlarında gördüğümüz gerçek hayattan koparak, metaverse gerçekliğine bağımlı olma durumu ileri düzeye ulaştığımızda söz konusu olacak. Bizlere afaki gelebilecek bu kopmalar aslında günümüzde de farklı şekillerde yaşanmakta. İçerik üreticilerinin çektiği videoları saatlerce izleyen çocuklar, reyting rekorları kıran programları ekran başından ayrılmadan izleyen insanlar, bir oturuşta bir kaç sezon dizi izleyen gençler, karakter gelişimine yahut rekabete dayanan oyunları 8-10 saat oynayanlar ve daha niceleri; örnekleri sonlandırmak oldukça zor. Belirtmek istediğim nokta ise metaverse ve hayatımıza getirecekleri hatta götürecekleri tahmin ettiğimizden çok daha yakın.

Sizce metaverse saçma mı?

Sanal bir evreni gereksiz, hatta saçma bulanlar elbette olacaktır. Ancak insanlık tarihini doğrudan etkilemiş bir kaç teknolojik devrimi ve insanların tepkilerini inceleyecek olursak;

Televizyon icat edildiğinde, aptal kutusu olarak nitelendirilmişti ve insanların böyle saçma bir kutuyu evlerine sokmayacakları düşünülmüştü. İnternet henüz başlangıç aşamasındayken, Bill Gates gibi internetin geleceğini öngören idealist insanlar ile dalga geçiliyordu; internetin bir geleceği olmayacağı düşünülüyordu. Akıllı telefonlar ihtiyaç kategorisine girmeden önce insanlar ilk akıllı telefonların boyutu eleştiriyor, gereksiz olduğunu dile getiriyordu. Artık hemen hemen hepimizin akıllı telefonu bulunmakta, eleştirenler dahil.

Metaverse kavramının ne olduğunu en azından anlamamız ve çağımızın gerisinde kalmamak adına önyargılarımızı bir kenara koymamız gerektiği kanaatindeyim. Çünkü hali hazırda bir çoğumuz ismimizi arama motorlarında aratıyor, dijital kimliklerimizi geliştirmeye çalışıyor ve sosyal medya platformlarında tanınırlığımızı arttırmak için çabalıyoruz. Metaverse  bunun ötesinde dijital kimliklerimizi doğrudan asıl kimliğimiz yapacak gibi gözüküyor.

Metaverse aklınızda canlanmadı mı?

Sinema dünyası metaverse kavramını uzun yıllardır biraz ürkütücü öğelerle birlikte işlemekte. Matrix Serisini hâlâ izlemediyseniz, metaverse kavramını işleyen en ünlü yapımlardan birisi olarak keyifle izleyebilirsiniz. Hemen ürkütücü bir gerçeklik olmasın diyecek olursak, Ready Player One (2018) filmi  yazıda da bahsettiğim ileri düzeye ulaşmış; artık sanal gerçeklikteki sanal teriminin yitirildiği bir dünyayı anlayabilmek adına aksiyonu bol, seyir keyfi yüksek bir film. Her iki film de geleceğe yönetmenlerin perspektifinden bir ışık tutmakta. Metaverse kavramını anlamak istiyorsanız izlenecek filmler listenize mutlaka eklemelisiniz.

Diğer yazılarımız; www.insancaakademi.com/blog/

Benzer içerikler için İnstagram sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın!