İstenmeyen Duygu Durumu Değiştirme

Stres faktörüyle karşı karşıya kaldığımız zaman ortaya istenmeyen bir duygu çıkabilir ya da işlevsel olmayan davranışlar görülebilir. Düşüncelerimizi daha olumlu ve rasyonel bir çerçevede dönüştürüldüğümüzde ise terapötik (iyileştirici) bir etki yaratacaktır. İstenmeyen Duygu Durumu Değiştirme,  Elbette burada kastedilen sorunlardan kaçmak değildir. Aksine eğer çözüm bulunabiliyorsa, bulunulmalıdır. Ancak hayatın içinde bazı olaylar bizim kontrolümüzde değildir. Bazı olayları değiştiremeyiz. Ve bize yansıttığı olumsuz duygularla yaşamaya mecbur değiliz. İstenmeyen duyguyu değiştirmenin beş yolu vardır. Ancak bu yazıda size yapıcı olanlar anlatılacağı için yalnızca üç tanesini sırayla açıklayacağız.

Anlamlı Bir Etkinliğin İçinde Yer Alma

Bir kişi kendisi için zevk veren, rahatlatan etkinliklerde bulunmak kişinin istenmeyen duyguyu dağıtması için sağlıklı bir yöntemdir. Stresörlerimizin(kişide stres tepkisi oluşturan durumlar) çok olduğu bir hayat yaşıyorken sevmediğimiz işi yapmak ya da mutlu olmadığımız sosyal aktivitelerin içinde bulunmak stres faktörlerimizi artırmaktan başka bir işe yaramaz. Bunun için kendi ‘kaçış’ listemizi bulmamız gerekiyor. Bize iyi gelen; sinirliyken, üzgünken, hayal kırıklığına uğradığımız bir andayken yapmaktan mutlu olduğumuz eylemlerdir. Bulmaca çözmek, yazı yazmak, yürüyüşe çıkmak, arkadaşlarımızla dertleşmek bunlardan bazıları olabilir.

İç Dialoğa Geçiş – Duygu Durumu Değiştirme

İstenmeyen bir duyguyla karşı karşıya kaldığımızda tamamen içimize dönüp kendimize olayın analizi için alan ve zaman yaratmak duyguyu değiştirebilmektedir. Bunu yazarak da yapabiliriz. İlk yapmamız gereken kendimize olayı, yorum ve yargısız bir biçimde tanımlamak olmalı. Daha sonra bize hissettirdikleri ve düşündüklerini hiçbirinden kaçmadan sadece kendimizle dertleşir gibi anlatmamız gerekir. En son aşama olarak da duygularımızın nedenini bulmaya çalışırız. Olumsuz ve akılcı olmayan nedenleri değiştiririz. Örneğin, kardeşimizle kavga ettiğimizi ve çok sinirli olduğumuzu bir türlü sakinleşemediğimizi düşünelim. İlk aşama olarak kendimize kavganın tüm sebeplerini objektif bir biçimde anlatıyoruz. Daha sonra hissettiğimiz tüm duygulara korkmadan, tutmadan sadece hissettiklerimize odaklı kalıyoruz. Son aşama olarak neden bu duruma bu kadar sinirli olduğumuzun rasyonel bir açıklamasını buluyoruz. Belki kardeşimiz hata yaptığı ve bizim onun çok daha iyi olmasını istediğimiz için bu kadar sinirlenmiş olabiliriz. Ama bu rasyonel bir durum değil. Bu olayın son aşaması olan kardeşimize sinirli oluşumuza rasyonel bir açıklama yapalım. Kardeşimizle bir konu yüzünden anlaşmazlık yaşamamız ve bu gerekçeyle kavga etmemiz rasyonel bir gerekçedir. İnsanların bazı anlaşmazlıklar yaşaması normaldir. Bu gayet olağan bir durumdur.

Strese Yol Açan Olayı Değiştirme

Her strese yol açan olayı değiştiremeyiz. Ama değiştirebildiğimiz olayları değiştirmek bize çok daha iyi hissettirecektir. Örneğin bir kişi işten çıkarıldığı zaman yoğun stres faktörü yaşıyor olabilir. Bu durumda yeni bir işe başvuru yaparak strese yol açan olayı değiştirebilir. Ancak bir kişi trafik kazasına maruz kaldıysa bu o kişide stres yaratsa bile yol açan olayı değiştiremeyecektir.

KAYNAKÇA

Zastrow, Charles. Sosyal Hizmete Giriş, 4 bs. Ankara, Nika: 2016).